Türkiye’de askerlik, Anayasa’da belirtildiği gibi her Türk erkeği için bir hak ve ödevdir. Bu görevin nasıl yapılacağını düzenleyen 7179 sayılı Askeralma Kanunu, 20 yaşına giren her erkeğin hayatındaki bu süreci baştan sona planlar. İşte bu sürecin merkezinde yer alan ve fiilen silah altında geçirilen döneme muvazzaflık denir.
Muvazzaflık, sevk belgenizi alıp birliğinize gittiğiniz gün başlar ve terhis olacağınız güne kadar devam eder. Askerlik çağı ise 20 yaşından 41 yaşına kadar sürer ve üçe ayrılır: yoklama, muvazzaflık ve yedeklik.
Askerlik Sürecinin Aşamaları
Askerliğe Elverişlilik Muayenesi
Askerlik, sağlık kontrolüyle başlar. Öncelikle aile hekiminiz tarafından muayene edilirsiniz. Gerekirse tam teşekküllü bir hastaneye sevk edilirsiniz. “Askerliğe Elverişlidir” raporu alanlar için süreç resmen başlamış olur.
Sevk Belgesi ve Birliğe Katılım
Sağlık kontrolünden sonra Milli Savunma Bakanlığı tarafından belirlenen celp dönemlerinde askere çağrılırsınız.
- Sevk belgenizi e-Devlet üzerinden veya askerlik şubesinden alabilirsiniz.
- Belgede sevk tarihi, yol süresi ve birliğe katılma tarihi yer alır.
- Yol süresi, mesafeye göre 1 ila 3 gün arasında değişir ve yol-yemek ücreti devlet tarafından karşılanır.
Acemi Birliği ve Temel Eğitim
Askerliğin ilk ayı genellikle acemi birliği dönemidir. Burada temel askerlik eğitimi verilir. Yanaşık düzen, silah kullanımı, nişan alma, arazi hareketleri gibi temel beceriler öğretilir. Bu eğitim, askerliğin fiziksel ve zihinsel disiplinini kazandırır.
Usta Birliği ve Görevler
Acemi birliğini tamamladıktan sonra yemin töreni yapılır ve askerler usta birliklerine dağıtılır.
Usta birliğinde:
- Nöbet tutulur.
- Uzmanlık eğitimleri alınır.
- Tatbikatlara katılım sağlanır.
- Birliğin günlük işleyişine katkı yapılır.
Askerlik Süresini Belirleyen Eğitim Durumu
Er ve Erbaş Statüsü
- Lise veya daha altı bir eğitim seviyesine sahip olanlar askerliği er olarak yapar.
- Hizmet süresi 6 aydır.
- Başarıya göre onbaşı veya çavuş rütbesi alınabilir.
- İsteyenler maaş karşılığında 6 ay daha devam edebilir.
Yedek Subay ve Yedek Astsubaylık
- Yedek Subay: 4 yıllık veya daha uzun fakülte mezunları arasından seçilir.
- Yedek Astsubay: 2, 3 veya 4 yıllık yükseköğretim mezunları arasından seçilir.
- Hizmet süresi 12 aydır.
- Eğitim sonrası asteğmen veya astsubay çavuş rütbesiyle göreve başlanır.
- Genellikle takım komutanlığı gibi yönetici görevler üstlenilir.
Askerlikte Haklar ve İzinler
Sağlık Hizmeti
Askerlik boyunca tüm sağlık masrafları devlet tarafından karşılanır.
İzin Hakkı
Her ay için kanuni izin hakkı vardır. Ayrıca yakın kayıplarında mazeret izni kullanılır.
İletişim ve İnsanca Muamele
Aileyle telefon veya mektupla iletişim mümkündür. Fiziksel ve psikolojik şiddet kesinlikle yasaktır.
Disiplin ve Askeri Kurallar
Askerliğin temeli disiplin ve hiyerarşidir.
- Emir-komuta zincirine uyulması zorunludur.
- Kılık kıyafet ve davranış kuralları geçerlidir.
- İhlaller, uyarıdan oda hapsine kadar cezalara yol açabilir.
Terhis ve Terhis Belgesi
Hizmet süresini tamamlayanlara terhis belgesi verilir. Bu belge, iş başvurularında ve resmi işlemlerde önemlidir. Günümüzde e-Devlet üzerinden alabilirsiniz.
Yedeklik ve Sefer Görev Emri
Terhis sonrası askerlik tamamen bitmez. 41 yaşına kadar yedek personel sayılırsınız.
- Barış zamanında yükümlülük getirmez.
- Savaş veya seferberlik halinde tekrar silah altına çağrılabilirsiniz.
- Bu sistem, ulusal güvenliğin temel taşlarından biridir.